Bài Giảng Cách Làm Bài Văn Lập Luận Giải Thích là chìa khóa để bạn chinh phục dạng bài quan trọng này trong chương trình Ngữ văn. Nắm vững phương pháp sẽ giúp bạn diễn đạt ý kiến một cách logic, thuyết phục và đạt điểm cao.
Tìm Hiểu Về Bài Văn Lập Luận Giải Thích
Bài văn lập luận giải thích yêu cầu người viết làm rõ một vấn đề, hiện tượng, khái niệm bằng cách phân tích, lý giải nguyên nhân, diễn biến và kết quả. Mục đích là giúp người đọc hiểu sâu sắc vấn đề được đề cập. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một “công thức” chi tiết để viết bài lập luận giải thích hiệu quả.
Các Bước Viết Bài Văn Lập Luận Giải Thích
Một bài văn lập luận giải thích thường được xây dựng theo các bước sau:
-
Tìm hiểu đề: Xác định rõ vấn đề cần giải thích, phạm vi và yêu cầu của đề bài. Đọc kỹ đề để nắm bắt đúng trọng tâm, tránh lạc đề.
-
Tìm ý và lập dàn ý: Liệt kê các ý chính, các luận điểm, luận cứ để làm rõ vấn đề. Sắp xếp các ý theo một trình tự logic, từ khái quát đến cụ thể, từ nguyên nhân đến kết quả. Dàn ý giúp bài viết mạch lạc, rõ ràng.
-
Viết bài: Triển khai các ý trong dàn bài thành các đoạn văn hoàn chỉnh. Mỗi đoạn văn tập trung vào một luận điểm cụ thể, được chứng minh bằng các luận cứ xác đáng. Sử dụng ngôn ngữ chính xác, mạch lạc, tránh lan man.
-
Đọc lại và sửa chữa: Kiểm tra lại nội dung, chính tả, ngữ pháp, cách diễn đạt. Đảm bảo bài viết đáp ứng đầy đủ yêu cầu của đề bài.
Phân Tích Chi Tiết Các Bước Viết Bài
Bước 1: Giải Mã Đề Bài
Việc đầu tiên là “giải mã” đề bài. Đề bài thường đưa ra một vấn đề, khái niệm, hoặc câu nói cần được giải thích. Hãy xác định chính xác điều cần giải thích, phạm vi giải thích, và yêu cầu của đề bài.
Bước 2: Xây Dựng Bộ Khung Luận Điểm
Sau khi hiểu đề, bạn cần xây dựng “bộ khung” cho bài viết bằng cách tìm ý và lập dàn ý. Hãy liệt kê tất cả các ý tưởng, luận điểm, luận cứ liên quan đến vấn đề. Sau đó, sắp xếp chúng theo một trình tự logic, tạo nên một mạch argumentation chặt chẽ.
Bước 3: Lập Luận Chắc Chắn
Khi viết bài, hãy tập trung vào việc làm rõ từng luận điểm bằng các luận cứ thuyết phục. Luận cứ có thể là dẫn chứng, số liệu, phân tích logic, hoặc lập luận so sánh. Hãy sử dụng ngôn ngữ chính xác, mạch lạc, và tránh lan man.
Bước 4: Hoàn Thiện và Kiểm Tra
Sau khi viết xong, hãy đọc lại bài viết ít nhất một lần để kiểm tra lỗi chính tả, ngữ pháp, và cách diễn đạt. Đảm bảo bài viết mạch lạc, dễ hiểu, và đáp ứng đầy đủ yêu cầu của đề bài.
Ví Dụ Minh Họa
Giả sử đề bài yêu cầu giải thích câu nói: “Có công mài sắt có ngày nên kim”. Bạn có thể lập luận như sau:
- Luận điểm 1: Câu nói khẳng định giá trị của sự kiên trì, nhẫn nại.
- Luận cứ: Hình ảnh “mài sắt nên kim” cho thấy quá trình biến đổi từ vật cứng thành vật mềm, từ vật thô thành vật tinh xảo nhờ sự kiên trì.
- Luận điểm 2: Câu nói khuyến khích con người vượt qua khó khăn.
- Luận cứ: “Mài sắt” là công việc khó khăn, đòi hỏi sự bền bỉ. Chỉ có sự kiên trì mới giúp con người đạt được mục tiêu.
Kết luận
Bài giảng cách làm bài văn lập luận giải thích trên đây cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản để viết bài hiệu quả. Hãy luyện tập thường xuyên để nâng cao kỹ năng viết và đạt điểm cao trong các kỳ thi.
FAQ
- Bài văn lập luận giải thích khác gì với bài văn nghị luận?
- Làm thế nào để tìm ý cho bài văn lập luận giải thích?
- Có những lỗi thường gặp nào khi viết bài văn lập luận giải thích?
- Làm thế nào để viết bài văn lập luận giải thích mạch lạc, rõ ràng?
- Làm thế nào để đạt điểm cao trong bài văn lập luận giải thích?
- Cần lưu ý gì về ngôn ngữ khi viết bài văn lập luận giải thích?
- Có những phương pháp nào để rèn luyện kỹ năng viết bài văn lập luận giải thích?
Mô tả các tình huống thường gặp câu hỏi.
Học sinh thường gặp khó khăn trong việc phân biệt bài lập luận giải thích với bài nghị luận, tìm ý và lập luận sao cho thuyết phục, và sử dụng ngôn ngữ chính xác, mạch lạc.
Gợi ý các câu hỏi khác, bài viết khác có trong web.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về các dạng bài văn khác, cách viết mở bài, kết bài, và các kỹ năng viết khác trên website.