Nghị luận giải thích là một trong những dạng bài văn phổ biến trong chương trình học Ngữ Văn. Để viết một bài văn nghị luận giải thích hay, logic và đạt điểm cao, bạn cần nắm vững các bước làm bài cũng như những lưu ý quan trọng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết Các Bước Làm Bài Văn Nghị Luận Giải Thích, giúp bạn tự tin chinh phục dạng bài này.
Phân Tích Đề Bài – Nền Tảng Vững Chắc Cho Bài Viết
Phân tích đề bài là bước đầu tiên và cũng là bước vô cùng quan trọng, giúp bạn định hướng cho toàn bộ bài viết. Cần xác định rõ:
- Yêu cầu của đề: Đề bài yêu cầu giải thích điều gì? Phạm vi kiến thức cần đề cập là gì?
- Đối tượng đọc: Bài viết hướng đến đối tượng nào? Giáo viên, học sinh, hay độc giả đại chúng?
- Hình thức: Bài viết theo dạng nào? Nghị luận chứng minh, phân tích, hay so sánh?…
Xây Dựng Bố Cục – Khung Sườn Cho Lập Luận Logic
Bố cục bài văn nghị luận giải thích cần đảm bảo tính mạch lạc, logic, thường gồm 3 phần:
1. Mở bài (Khoảng 1/5 số câu):
- Giới thiệu vấn đề cần giải thích
- Nêu khái quát, dẫn dắt vào vấn đề
2. Thân bài (Khoảng 3/5 số câu):
- Giải thích các khái niệm, biểu hiện, đặc điểm chính của vấn đề
- Phân tích các khía cạnh, mặt lợi – hại (nếu có)
- Đưa ra các dẫn chứng, số liệu, ví dụ minh họa cho luận điểm
- Luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, logic
3. Kết bài (Khoảng 1/5 số câu):
- Khẳng định lại vấn đề đã giải thích
- Rút ra bài học nhận thức và hành động (nếu có)
- Kết thúc vấn đề, mở rộng vấn đề (nếu có)
Lập Dàn Ý – Bước Đệm Cho Bài Viết Hoàn Chỉnh
Dựa trên bố cục, bạn tiến hành lập dàn ý chi tiết cho từng phần, giúp bài viết logic, đầy đủ ý.
Ví dụ đề bài: Giải thích câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim”.
Dàn ý:
I. Mở bài:
- Giới thiệu câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim”
- Khái quát ý nghĩa, giá trị của câu tục ngữ
II. Thân bài:
- Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ:
- “Sắt”, “kim”: Hình ảnh ẩn dụ cho sự khó khăn, thử thách và thành công
- “Mài”: Hành động kiên trì, nhẫn nại, vượt khó
- Câu tục ngữ khẳng định: Chỉ cần có sự cố gắng, nỗ lực không ngừng nghỉ, chúng ta sẽ đạt được thành công
- Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ:
- Dẫn chứng từ lịch sử, văn học, đời sống về những tấm gương thành công nhờ sự kiên trì, nỗ lực
- Phân tích: Thành công không tự nhiên mà có, đòi hỏi sự cố gắng, rèn luyện không ngừng nghỉ
- Phản đề: Nếu không kiên trì, dễ dàng bỏ cuộc, chúng ta sẽ không bao giờ đạt được mục tiêu
- Bài học rút ra:
- Luôn giữ vững ý chí, nghị lực, không ngại khó khăn, gian khổ
- Biết rèn luyện, trau dồi bản thân để đạt được thành công
III. Kết bài:
- Khẳng định lại giá trị của câu tục ngữ
- Liên hệ bản thân: Rút ra bài học cho bản thân trong học tập và cuộc sống
Lập dàn ý bài văn nghị luận
Viết Bài – Hiện Thực Hóa Ý Tưởng
Dựa trên dàn ý đã lập, bạn tiến hành viết bài văn hoàn chỉnh.
Một số lưu ý:
- Diễn đạt lưu loát, trong sáng, dễ hiểu
- Sử dụng từ ngữ chính xác, giàu hình ảnh, cảm xúc
- Luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, logic
- Dẫn chứng thuyết phục, minh họa cho luận điểm
- Tránh sa đà vào kể chuyện, lan man, không tập trung vào vấn đề chính
Viết bài văn nghị luận
Đọc Lại Và Sửa Chữa – Hoàn Thiện Bài Viết
Sau khi viết xong, bạn cần đọc lại bài viết ít nhất 2 lần để:
- Kiểm tra lỗi chính tả, ngữ pháp
- Sửa lỗi diễn đạt, logic
- Bổ sung ý, dẫn chứng (nếu cần)
Kết Luận
Làm bài văn nghị luận giải thích không khó nếu bạn nắm vững các bước làm bài và luyện tập thường xuyên. Hãy vận dụng linh hoạt những kiến thức đã học để tạo nên một bài văn nghị luận giải thích ấn tượng và đạt hiệu quả cao.
FAQ
1. Làm thế nào để tìm ý cho bài văn nghị luận giải thích?
Bạn có thể tìm ý từ nhiều nguồn khác nhau như: sách, báo, internet, từ chính những trải nghiệm, suy nghĩ của bản thân.
2. Nên sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào trong bài văn nghị luận giải thích?
Bạn có thể sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa… để làm cho bài viết thêm sinh động, hấp dẫn.
3. Làm thế nào để viết kết bài cho bài văn nghị luận giải thích ấn tượng?
Kết bài nên khẳng định lại vấn đề đã giải thích, đồng thời mở rộng vấn đề bằng cách liên hệ với bản thân hoặc với những vấn đề khác trong cuộc sống.
Bạn Cần Hỗ Trợ?
Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình làm bài văn nghị luận giải thích, hãy liên hệ với chúng tôi:
- Số Điện Thoại: 0915063086
- Email: [email protected]
- Địa chỉ: LK 364 DV 08, Khu đô thị Mậu Lương, Hà Đông, Hà Nội 12121, Việt Nam.
Chúng tôi có đội ngũ chuyên gia sẵn sàng hỗ trợ bạn 24/7.